بازپژوهی تفسیر توحید صفاتی در خطبه اول نهجالبلاغه
Authors
Abstract:
توحید صفاتی، بیانگر رابطه صفات ثبوتی حقیقی با ذات الهی است و در آن سه دیدگاه کلی مطرح میشود: زیادت صفات بر ذات (دیدگاه اشاعره)، نیابت ذات الهی از صفات (دیدگاه معتزله) و عینیت صفات با ذات الهی (دیدگاه امامیه). امیرالمؤمنین× در خطبه اول نهجالبلاغه، کمال اخلاص را نفی صفات از ذات الهی میداند: «کَمَالُ الْإِخْلَاصِ لَهُ نَفْی الصِّفَاتِ عَنْهُ». تفسیرهای متعددی در تبیین این روایت، عرضه شده که نوشتار حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین و ارزیابی مهمترین آنها پرداخته است. از رهگذر این جستار، مشخص میشود که در توحید صفاتی، تغایر مفهومی صفات با ذات الهی و اتحاد مصداقی صفات با ذات الهی مورد اتفاقاند؛ چنانکه صفات فعلی، سلبی و ثبوتی اضافی الهی نیز خارج از محل بحث و زاید بر ذات الهیاند و تنها صفات حقیقی داخل در محل بحثاند. تعبیر «نفی صفات» در فرمایش امیرالمؤمنین×، بیانگر دیدگاه عینیت صفات با ذات الهی است.
similar resources
بازپژوهی در معناشناسی «تفسیر»
دانشمندان علوم قرآنی و مفسّران تعاریف گوناگونی از تفسیر ارائه کردهاند. برخی به تبیین و شرح الفاظ و ترکیبات تأکید کردهاند و برخی دیگر از کشف مراد الله سخن گفتهاند. غیر از کاستیهایی که در این تعاریف هست، لازم است در موضوع ابزارهایی که ما را به این اهداف میرساند، بحث شود. در این تحقیق نشان داده شده است که دانستن ادبیّات عرب و شعر و لغت شرط کافی برای تفسیر نیست و کسانی که با استمداد از این روش ب...
full textنقش قاعده بسیط الحقیقه در اثبات توحید صفاتی
ذات الهی به دلیل وجوب وجود، دارای همه اوصاف کمالی است و هر صفتی که از کمالات وجودی به شمار آید، به صورت مطلق دربارۀ خداوند صدق میکند. حال این پرسش مطرح میشود که رابطه این اوصاف کمالی با ذات الهی چیست؟ هدف از این مقاله تبیین توحید صفاتی بر اساس قاعده «بسیط الحقیقه» است. در تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی، نقش قاعده بسیط الحقیقه در اثبات توحید صفاتی بررسی شده است. ملاصدرا بر اساس قاعدۀ بسی...
full textمبانی فلسفی توحید صفاتی از دیدگاه علامه طباطبایی
علامه طباطبایی توحید صفاتی حق تعالی را در قالب نظریه فلسفی «عینیت صفات کمالی با ذات حق تعالی» تفسیر میکند و این دیدگاه را تنها تبیین معقول از توحید صفاتی میداند. بر اساس این نظریه، صفات کمالی در خارج با ذات الهی و با یکدیگر عینیت دارند هر چند از جهت مفهومی با هم و با ذات مغایرند. وی این نظریه را بر اساس اصولی فلسفی همچون "معطی شیء فاقد شیء نمیشود" و صرافت و بساطت ذات الهی مدلل میکند. علامه ...
full textبازپژوهی در معناشناسی «تفسیر»
دانشمندان علوم قرآنی و مفسّران تعاریف گوناگونی از تفسیر ارائه کرده اند. برخی به تبیین و شرح الفاظ و ترکیبات تأکید کرده اند و برخی دیگر از کشف مراد الله سخن گفته اند. غیر از کاستی هایی که در این تعاریف هست، لازم است در موضوع ابزارهایی که ما را به این اهداف می رساند، بحث شود. در این تحقیق نشان داده شده است که دانستن ادبیّات عرب و شعر و لغت شرط کافی برای تفسیر نیست و کسانی که با استمداد از این روش ب...
full textبازپژوهی کارکردهای سیاق در تفسیر المیزان
در روش تفسیر قرآن به قرآن، یکی از قراین مقالیّه برای فهم آیات، توجه به سیاق آنهاست. از این رو، علامه طباطبائی که در تفسیر المیزان به روش تفسیر قرآن به قرآن عنایت ویژهای داشته، به سیاق آیات اهمیت فراوانی دادهاست، آن سان که بالغ بر 2111 بار قاعدة سیاق را در فهم و تبیین آیات و روایات به کار گرفتهاست. برخلاف پژوهشهای پیشین که تنها بخشی از کارکردهای سیاق را در المیزان تحقیق کردهاند، این پژوهش ب...
full textتوحید ذاتی و صفاتی در نهج البلاغه
موضوع این رساله "توحید ذاتی و صفاتی در نهج البلاغه" می باشد و مطالب آن در پنج فصل تنظیم شده است .فصل اول کلیاتی در مورد شناخت خداوند و تعریف و تقسیم توحید است و بیان اقسامی که این رساله عهده دار بحث از آنهاست . در فصل دوم به اثبات توحید و نفی شریک از حق تعالی پرداخته ام و عنوان فعل را توحید وجوبی انتخاب کرده ام تا با توحید وجودی عرفان خلط و اشتباه نشود. در فصل سوم به اثبات توحیدی احدی و نفی ترک...
15 صفحه اولMy Resources
Journal title
volume 14 issue 53
pages 57- 72
publication date 2018-07
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
No Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023